Neemt u liever telefonisch contact op?

Bekijk het overzicht van onze Wanted kantoren op onze contactpagina.

17/06/2022
30/05/2016

Betwiste facturen moet je protesteren!

Facturen betwisten?

Als u een factuur ontvangt waarmee u het niet eens bent, dient u best de factuur schriftelijk en tijdig te betwisten of, zoals dat in het jargon heet, te protesteren.

Een factuur is immers niet zomaar een document.

Een factuur bevat de geschreven bevestiging van het bestaan van een schuldvordering, en creëert dus rechten voor de afzender ervan! Zij bevestigt de levering van goederen of diensten en de opeising van de prijs die daarmee overeenstemt. Bovendien creëert een factuur ook ten aanzien van derden rechten, bijvoorbeeld ten aanzien van de fiscus, en wijst de ontvanger ervan aan als schuldenaar. Indien de bestemmeling van de factuur een onderneming is, heeft de factuur een bijzondere bewijskracht: de onderneming is zelfs verplicht de betwiste factuur te protesteren, zoniet wordt hij geacht de factuur te hebben aanvaard. Een factuur vormt immers een belangrijk bewijsstuk tegen een onderneming.

De factuur moet aanvaard zijn.

Een factuur zal slechts gelden als het bewijs van een overeenkomst, en dus verschuldigd zijn, voor zover de factuur werd aanvaard.  Maar daarnaast geldt ook de niet binnen een redelijke termijn betwiste factuur als bewijs tegen een onderneming.  De aanvaarding is noodzakelijk omdat de bewijsregeling via facturen een uitzondering is op de algemene regel dat niemand voor zichzelf een titel kan creëren: normalerwijze kan niemand op basis van een eigen verklaring of eigen geschrift het bestaan van een vordering bewijzen. Een factuur is zo’n eigen stuk, dat toch een bewijs van een vordering kan opleveren, maar enkel indien de bestemmeling de factuur heeft aanvaard. Maar hier schuilt nu juist het gevaar!

Facturen tussen ondernemingen.

In de praktijk gebeurt het immers nog steeds zeer vaak dat de bestemmeling de ontvangen factuur, waarmee hij niet akkoord ging, niet of niet tijdig heeft geprotesteerd, waardoor de Rechtbank achteraf oordeelt dat de onderneming de factuur, hoewel betwist, toch (stilzwijgend) heeft aanvaard. De aanvaarding van de factuur is de uiting van het akkoord met betrekking tot de uitgedrukte schuldvordering in uitvoering van een contract en meteen ook de uiting van het akkoord met betrekking tot het bestaan en de modaliteiten van dit contract zoals deze blijken uit de vermeldingen op de factuur. De aanvaarde factuur wordt vermoed de getrouwe weergave te zijn van het contract tussen partijen (Kh. Brussel 11 april 2009, RW 2003-04, 71).

De aanvaarding van de factuur kan uitdrukkelijk zijn, bijvoorbeeld door de ondertekening “voor akkoord”, of stilzwijgend. Voorbeelden van een stilzwijgende aanvaarding zijn: de voorbehoudsloze betaling, het gebruik van de factuur in de BTW-aangifte, de doorverkoop of de verwerking van de gefactureerde goederen, enz.

In handelszaken is het de algemene regel dat het stilzwijgen geldt als vermoeden van instemming, gelet op de vereiste van een vlot handelsverkeer. Als de ondernemer niet (tijdig) de factuur protesteert, wordt de bewijslast verlegd en dient hij te bewijzen dat zijn stilzwijgen een andere betekenis heeft dan de aanvaarding van de factuur. Dit bewijs kan hij weliswaar leveren met alle middelen, maar het verkiest toch de voorkeur om uitdrukkelijk de factuur onmiddellijk schriftelijk te protesteren van zodra mogelijk, om bewijsproblemen achteraf te vermijden. Ook een laattijdig protest, i.e. een protest dat langer duurt dan de tijd die nodig is om kennis te nemen van de factuur en om de vermeldingen ervan te controleren, laat toe te veronderstellen dat de bestemmeling de factuur heeft aanvaard.

Eens aangenomen dat de factuur werd aanvaard, heeft dit bij een koop-verkoop tot gevolg dat de rechtbank verplicht is de aanvaarde factuur als bewijsmiddel te aanvaarden: uit de aanvaarde factuur vloeit een wettelijk, maar weerlegbaar vermoeden voort dat zich aan de rechter opdringt.

Voor andere contracten gaat het om een feitelijk vermoeden, met een vrije bewijswaarde, wat ook maakt dat het vermoeden weerlegbaar is. 

Moet ik als gewone burger ook mijn ontvangen factuur betwisten?

Geldt de protestverplichting voor wat betreft facturen ook voor de gewone burger, de niet-ondernemer? Voor een “gewone” burger, een particulier, een consument, geldt een stilzwijgende aanvaarding principieel niet: er is geen vermoeden van aanvaarding van de factuur in geval van afwezigheid van tijdig protest. Evenwel dient ook hier de voorkeur te worden gegeven aan een schriftelijk en tijdig protest: ook bij een niet-ondernemer is het niet uitgesloten dat het stilzwijgen als een aanvaarding wordt aanzien. Dus steeds best schriftelijk protesteren! Om aan het stilzwijgen van de consument enig rechtsgevolg te kunnen geven, dient het stilzitten echter wel omstandig te zijn, zodat een ondubbelzinnige instemming met de factuur en haar voorwaarden kan worden aanvaard. Te denken valt bijvoorbeeld aan het geval wanneer de houding van de bestemmeling in het geheel van de omstandigheden die het stilzwijgen vergezellen als een aanvaarding kan worden uitgelegd.

De factuur moet zijn verzonden.

Naast de aanvaarding is er nog een bijkomende voorwaarde om te kunnen stellen dat een factuur geldt als bewijs van een schuldvordering en van het contract: de factuur moet ook verzonden zijn. Het bewijs van verzending en ontvangst kan met alle middelen van recht geleverd worden, waarbij rekening gehouden wordt dat in het handelsverkeer het niet gebruikelijk is dat facturen via een aangetekende zending worden verstuurd. Meestal wordt het verzonden karakter bewezen via een specifiek vermoeden: uit het uitgaande factuurboek van de leverancier kan een vermoeden van verzending worden afgeleid. Het heeft inderdaad geen zin een factuur in zijn boeken in te schrijven en er BTW op te betalen zonder dat de factuur zou zijn verzonden. Ook de opname van de factuur in de boeken van de bestemmeling is op zich een voldoende bewijs van verzending. In de praktijk wordt soms de voorlegging van de boekhouding door de rechter bevolen.

Het protest zelf neemt best de vorm aan van een aangetekende brief samen met een e-mail waarin de bestemmeling op ondubbelzinnige wijze en gemotiveerd te kennen geeft dat hij de aanspraak afwijst. Van belang is dat hij voldoende preciseert waarmee hij niet akkoord gaat, zodat de leverancier in staat is de beweringen te vatten en de juistheid ervan te beoordelen. Het protest dient te gebeuren binnen een korte termijn. Dit is de termijn die redelijkerwijze nodig is in functie van de aard van de overeenkomst en de complexiteit van de gegevens vermeld op de factuur. De concrete termijn hangt dus van geval tot geval af en zal indien nodig door de Rechtbank worden beoordeeld. Een tijdig en gemotiveerd protest ontneemt in elk geval de factuur elke bewijskracht. De afzender draagt dan integraal de bewijslast van zijn aanspraken. Net zoals de ondernemer die verplicht is een factuur die hij niet aanvaardt te protesteren, is de verzender van de factuur gehouden eventueel protest te weerleggen, zoniet wordt hij geacht het protest te hebben aanvaard. En zo ligt de bal weer in het kamp van de leverancier…

Nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van alle nieuwste Wanted Facts, schrijf u dan in op onze nieuwsbrief.

Schrijf u in

Disclaimer

De informatie over juridische onderwerpen die u in deze bijdrage aantreft, zijn louter informatieve, algemene besprekingen en kunnen in geen geval als juridisch advies worden beschouwd. Wanted Law aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enige schade die iemand zou lijden door voort te gaan op deze informatie. Als u juridisch advies wenst, dient u contact op te nemen met een gekwalificeerde advocaat die u zal adviseren op basis van uw persoonlijke situatie. Alle blogberichten gepubliceerd op de website van Wanted Law zijn geschreven met toepassing van het Belgisch Recht.

Copyright

Wanted Law bezit het exclusieve copyright van deze website, zijn design en de volledige inhoud ervan. Gebruik van deze website, of delen ervan, in welke vorm dan ook, is verboden zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van Wanted Law.

Deel dit bericht

Een kant en klare template van protestbrief?

Bestel uw protestbrief hier!

Stappenplan incasso schulden consument

Vraag uw gratis informatiedocument aan!