Neemt u liever telefonisch contact op?

Bekijk het overzicht van onze Wanted kantoren op onze contactpagina.

23/02/2023
12/01/2018

Rijbewijs inleveren zonder uitspraak van een rechtbank?

Preventief opsporen van rijongeschikte bestuurders.

Meestal ondergaat een verkeersovertreder een rijverbod op basis van een uitspraak van de Politierechter.  Soms wordt het rijbewijs ook onmiddellijk ingetrokken na de overtreding.  De duurtijd van de onmiddellijk intrekking wordt vervolgens afgetrokken van het latere rijverbod opgelegd door de Politierechtbank 

Maar in sommige arrondissementen stelt het Parket voor alcohol- of drugsgerelateerde verkeersinbreuken een wetsgeneesheer aan om een rijgeschiktheidsonderzoek uit te voeren.  Dergelijke onderzoeken vinden plaats nog vóór de zaak voor de Politierechtbank komt, en kaderen in het preventief opsporen van bestuurders die niet meer rijgeschikt zijn door hun drugs- of alocholmisbruik.  Het rijbewijs wordt preventief ingeleverd als beveiligingsmaatregel.

Het rijgeschiktheidsonderzoek.

De bestuurder in kwestie krijgt van de wetsgeneesheer een uitnodiging voor een rijgeschiktheidsonderzoek.  Of iemand al dan niet nog rijgeschikt is, wordt bepaald door een reeks verplichte rijgeschiktheidsvereisten waaraan men moet voldoen, en die beschrijven staan in bijlage 6 van het KB van 23 maart 1998 over het rijbewijs. Deze bijlage beschrijft de functionele stoornissen en aandoeningen die tot uitsluiting leiden.  Ook bepaalt deze bijlage de geneeskundige normen waaraan de kandidaat voor een rijbewijs (of een voorlopig rijbewijs) moet voldoen. Bestuurders die diabetes hebben zijn bijvoorbeeld niet rijgeschikt, tenzij ze een bepaald dieet volgen of medicatie innemen.

Het is dan aan de arts om de rijgeschiktheid én de geldigheidsduur ervan te bepalen. De geldigheidsduur van de rijgeschiktheid zal na een bepaalde periode moeten herbekeken worden.

Alcohol- of drugsgerelateerde feiten.

De wetsgeneesheer die in het kader van alcohol- of druggerelateerde feiten aangesteld wordt zal in de eerste plaats moeten nagaan of er sprake is van een verslaving. Dit is zowel bij alcohol of drugs mogelijk door bepaalde testen uit te voeren die wijzen op een chronisch gebruik van alcohol of drugs. Daarnaast moet de wetsgeneesheer ook nagaan of de bestuurder regelmatig drugs  gebruikt die een nadelige invloed op de rijgeschiktheid kunnen hebben of die dusdanige hoeveelheden gebruikt dat het rijgedrag daardoor ongunstig wordt beïnvloed is niet rijgeschikt In geval van alcohol zal de wetsgeneesheer ook nagaan of de bestuurder zich kan onthouden van alcoholgebruik wanneer hij een motorvoertuig bestuurt.

Indien er sprake is van een verslaving, het regelmatig gebruik van drugs of het niet kunnen onthouden van alcoholgebruik, zal de wetsgeneesheer oordelen dat de bestuurder niet rijgeschikt is.

Rijbewijs inleveren, of toch niet?

De wetsgeneesheer zal een verslag opstellen dat via de Procureur en de Politie aan de bestuurder ter kennis brengt, met de vraag om zijn of haar rijbewijs voor een bepaalde periode in te leveren bij de stadsdiensten. Belangrijk om te weten is dat de bestuurder niet verplicht is om zijn of haar rijbewijs af te geven en dat hij of zij daar niet toe gedwongen kan worden (ook al zal de Politie dikwijls doen uitschijnen dat dit wél het geval is).  Immers, enkel een Rechtbank kan dit! De Procureur Des Konings kan de bestuurder niet dwingen zijn rijbewijs af te geven.

Zijn er dan geen sancties aan verbonden en kan de bestuurder zorgeloos blijven rijden? Neen, indien het rijbewijs niet ingeleverd wordt, kan de Procureur Des Konings het voertuig laten seinen.  Vervolgens kan de politie het voertuig immobiliseren!

Naast de immobilisering, die een beveiligingsmaatregel is, kan de Procureur Des Konings de bestuurder natuurlijk ook dagvaarden wegens inbreuken op de verkeerswetgeving (art. 8.3 van de Wegcode en art. 30 van de Wegverkeerswet).

Als u toch uw rijbewijs heeft afgegeven maar er na het lezen van dit artikel spijt van heeft, moet u géén zes maanden om dit terug te krijgen. De Procureur zal meestal vrij snel nadien de zaak voor de Politierechter brengen die dan zal beslissen of de bestuurder al dan niet rijgeschikt is.

Toch nog vroeger uw rijbewijs terugkrijgen zonder de uitspraak van de Rechtbank af te wachten? In bepaalde gevallen is dit mogelijk maar in de praktijk is dit niet altijd even eenvoudig. Daarom is het in dit soort situaties van belang dat u zo snel mogelijk met ons kantoor contact opneemt om u te laten bijstaan.

Geen tegenspraak mogelijk!

De gehele procedure is eenzijdig: er is geen mogelijkheid voor de bestuurder om zich te verzetten tegen het verslag van de wetsgeneesheer en de eventuele immobilisering van zijn voertuig.  

Zo is er in de eerste plaats geen tegenexpertise voorzien in de Wet. De kans is niet onbestaande dat de wetsgeneesheer bepaalde zaken afleidt uit de resultaten die onjuist zijn of dat bepaalde onderzoeken op een foutieve wijze zouden zijn gebeurd. Mede om deze redenen is de beslissing van de Procureur niet afdwingbaar (ook al zal men u wel schrik aanjagen).

Daarnaast is er ook geen verzet mogelijk tegen de immobilisering van het voertuig. De Wet geeft aan de bestuurder enkel de mogelijkheid om aan de Procureur te verzoeken de immobilisering als beveiligingsmaatregel te beëindigen. Hoe dit verzoek moet ingediend worden en hoe de bestuurder zich kan verzetten tegen de beslissing van de Procureur Des Konings (die niet moet gemotiveerd worden) wordt echter niet verduidelijkt in de Wet. Alles hangt dus af van de wil van de Procureur Des Konings vermits er géén mogelijkheden zijn voor de bestuurder om de immobilisering gedwongen te laten beëindigen. Er is géén rechtelijke controle mogelijk. Enkel de eigenaar van het voertuig, indien deze niet de overtreder is, kan het voertuig terugkrijgen zonder kosten.

Ongeschiktheid na uitspraak van de Politierechter.

Ook de Politierechter kan op basis van art. 42 van de Wegverkeerswet een verval van het recht tot sturen uitspreken wanneer een bestuurder lichamelijk of geestelijk ongeschikt is tot het besturen van een motorvoertuig. In dat geval wordt het verval uitgesproken hetzij voorgoed, hetzij voor een termijn gelijk aan de waarschijnlijke duur van de ongeschiktheid.  In dit laatste geval is er sprake van een tijdelijke ongeschiktheid.

Of iemand ongeschikt is of niet, moet beoordeeld worden op basis van een onderzoek.  Veelal de Politierechter een deskundige aanstellen die met dergelijke opdracht wordt gelast en hiervan verslag uitbrengt aan de Rechter.  In deze gevallen heeft u wél recht op tegenspraak, én kan de beslissing worden aangevochten!

Opgelet, het verval van het recht tot sturen uitgesproken op basis van art. 42 van de Wegverkeerswet is niet hetzelfde als een "klassiek" rijverbod dat wordt opgelegd na een overtreding, zoals bijvoorbeeld wegens dronkenschap, te hoge snelheid, enz...  In de praktijk stellen de Politierechters niet al te vaak in toepassing van art. 42 Wegverkeerswet een deskundige aan, een aantal uitzonderingen niet te na gesproken (o.m. Politierechtbank Dendermonde).

Nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van alle nieuwste Wanted Facts, schrijf u dan in op onze nieuwsbrief.

Schrijf u in

Disclaimer

De informatie over juridische onderwerpen die u in deze bijdrage aantreft, zijn louter informatieve, algemene besprekingen en kunnen in geen geval als juridisch advies worden beschouwd. Wanted Law aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enige schade die iemand zou lijden door voort te gaan op deze informatie. Als u juridisch advies wenst, dient u contact op te nemen met een gekwalificeerde advocaat die u zal adviseren op basis van uw persoonlijke situatie. Alle blogberichten gepubliceerd op de website van Wanted Law zijn geschreven met toepassing van het Belgisch Recht.

Copyright

Wanted Law bezit het exclusieve copyright van deze website, zijn design en de volledige inhoud ervan. Gebruik van deze website, of delen ervan, in welke vorm dan ook, is verboden zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van Wanted Law.

Deel dit bericht

Heeft u een probleem en wenst u betaalbaar juridisch advies?

Boek dan een consultatie bij Wanted Law!

Verkeersrecht geannoteerd 2022-2023 - Spriet B., Sterkens M.

Koop in de Wanted Shop!

Becommentarieerd Wetboek Wegverkeer - Joos P.

Koop in de Wanted Shop!